چقدر درباره‌ی تولید تایر می‌دانید؟ احتمالا تصور کنید که تایر، بخش ساده‌ای از خودرو است و باید به طور منظم تعویض شود. درست است؛ ولی چیزهای جالب و زیادی راجع به تولید تایر وجود دارد که بسیاری از مردم آن‌ها را نمی‌دانند. این مقاله می‌خواهد جذاب‌ترین واقعیت‌ها را درباره‌ی تایر خودرو بیان کند.
آیا می‌دانستید که...
- اولین خودروهایی که ساخته شدند، از «چرخ‌های کالسکه‌ای» استفاده می‌کردند. لاستیک چنین چرخ‌هایی به معنای واقعی کلمه، به آن‌ها پیچ می‌شدند. فقط تصور کنید که اگر امروز تولیدکننده‌های امروز چنین چیزی می‌ساختند، تعویض لاستیک چقدر می‌توانسته سخت باشد.
- تایرهای جدید کاملا سیاه هستند. امروز، راننده‌ها می‌توانند با رینگ «بازی» کنند و رنگ آن‌ها را بین طلایی یا نقره‌ای انتخاب کنند. تایرهایی که برای اولین بار تولید شدند سفید بودند. سازنده‌ها اکسید روی را به لاستیک اضافه کردند تا محکم‌تر و بهتر شود. ولی این ماده، تاثیر عجیبی داشت و باعث شد تا رنگ تایرها سفیدِ روشن شود.
- در دومین دهه‌ی قرن بیست و یکم، سازندگان تایر طراحان مهندسان‌شان را مجبور کردند تا راهی پیدا کنند که دوام لاستیک در برابر سایش افزایش پیدا کند. محققان راهی برای این کار پیدا کردند. آن‌ها به لاستیک کربنِ سیاه اضافه کردند؛ یکی از محصولات جانبی صنعت نفت که تبدیل به ابزاری برای صرفه‌جویی شده بود. این ماده واقعا دوام تایرها را افزایش داد، ولی رنگ‌شان را سیاه کرد.
- آیا می‌دانید که اولین بار، چه کسی کربنِ سیاه را وارد کسب و کارش کرد؟ شرکت Binney & Smith که به خاطر مدادشعی‌های Crayola مشهور است، برای اولین بار کربن سیاه را به شرکت Goodrich فروخته است. ادامه‌ی ماجرا (این که تایرهای سفید چگونه سفید شدند) را از قبل می‌دانید.
- احتمالا درباره‌ی شرکت «تایر و لاستیک Vogue» شنیده باشید؛ شرکتی که بیش از صد سال تایر تولید می‌کرد. تایر Vogue که یکی از تایرهای برتر و اعیانی به حساب میاید، یکی از محصولات شرکت تایر و لاستیک Vogue است. جالب است بدانید که تایرهای سفید اولیه، تقریبا تصادفی اختراع شدند. کربن سیاهی که روی عاج بود، به همراه رویِ سفیدی که کناره‌های لاستیک را می‌ساخت ترکیب و باعث شد تا تایرهای دورسفید در سال ۱۹۱۴ اختراع شوند.
- در اصل، دیواره‌های هر دو طرفِ تایرهای دورسفید به رنگِ سفید بود. در آن زمان، خودروهایی با سپرِ باز طراحی شدند. به همین دلیل زمانی که خودروها در خیابان حرکت می‌کردند، مردم می‌توانستند هر دو طرف لاستیک را ببینند.
- تایرهایی که حروف سفید دارند، با همان طراحی (یا بهتر بگوییم، سبک و سیاق) تایرهای دورسفید تولید می‌شوند. تایرهای بعدی، لایه‌ای سیاه داشتند که روی لاستیک سفید را می‌پوشاند. برای این که سفیدیِ دور تایرها معلوم شود، این لایه از روی حروف خراشیده شد.
- شرکت Goodyear که در بازار جهانی به عنوان یک سازنده‌ی تایر مشهور است، به آزمایش کردن علاقه دارد. به همین دلیل هم در ۱۹۶۱، روی تایرهایی آزمایش انجام می‌داد که از خودشان نور ساطع کنند. این اختراع، در آن زمان طرفدار زیادی پیدا نکرد و هیچ کس نمی‌توانست پیش‌بینی کند که همه‌گیر شود. تایرها از داخل، با چراغ‌های شیشه‌ای روشن می‌شد و نوری نرم و زیبا داشت. همان‌طور که متوجه شدید، این تایرها از آن زمان بازار را ترک نکردند.
- بعضی از راننده‌ها تایرهای ران فلت (تایرهایی که در زمان پنچر بودن هم حرکت می‌کنند) را دوست دارند. چرا که این تایرها، اجازه می‌دهند خودرو بدون باد لاستیک حرکت کند و به تعمیرگاه برسد. این تایرها معایب خودشان را دارند؛ چرا که دیواره‌های زخیم‌تری دارند. ولی با این حال، شرکت ب ام و تمام خودروهایش را با این تایرها عرضه می‌کند.
- تعداد تایرهایی که سالانه دور انداخته می‌شود، به سیصد میلیون عدد می‌رسد. راه‌های مختلفی برای بازیافت تایر وجود دارد. بعضی از شرکت‌های بازیافت، لاستیک را آب می‌کنند و برای آسفالت استفاده‌اش می‌کنند. بعضی از این شرکت‌ها آن را خرد می‌کنند و حتی ممکن است استفاده‌شان کنند تا تایرهای جدیدی بسازند. اگر یک جفت تایر قدیمی داشته باشید، می‌توانید با رنگ روشن نقاشی‌شان کنید و برای تزیین باغچه‌تان از آن‌ها استفاده کنید.
- خودروهای مدرن با تایر زاپاس فروخته نمی‌شوند. سازنده‌های خودرو می‌خواهند وزن را کاهش دهند و خودروهای جدید را با یک پک پنچرگیری و مخزنی از هوای فشرده عرضه کنند.
- همه‌ی مردم مینی‌کوپر را دوست دارند؛ یک خودروی زیبا و شیک. انواع کلاسیک این خودرو، با تایری عرضه می‌شدند که ۱۶۵ میلی‌متر عرض داشت. نوع جدید این خودرو هم تایری دارد که ۲۲۵ میلی‌متر عرضش است و رینگی ۱۸ اینچی دارد.
- برای نرخ سرعت عجیبی که به مایل بیان می‌شود، توضیحی ساده وجود دارد. موضوع این است که نرخ سرعت، در اصل به کیلومتر بر ساعت بیان می‌شده است. زمانی که این اعداد به مایل برگردانده می‌شوند، دیگر رند نخواهند بود. به عنوان مثال ۹۹ مایل بر ساعت را در نظر بگیرید.
- شاتل‌های فضایی هم چرخ و تایر دارند. این ماشین‌ها معمولا ۱۸ چرخ دارند که مشخصات‌شان با هم تفاوت زیادی دارد. به همین دلیل، چرخ شاتل فضایی می‌تواند در سرعت ۲۶۰ مایل بر ساعت (۴۱۸ کیلومتر بر ساعت)، ۱۴۰ هزار پوند (۶۳ هزار کیلوگرم) را تحمل کند.
- شرکت میشلن هم به آزمایش کردن و بهبود دادن محصولاتش علاقه دارد. این شرکت در حال حاضر روی محصولی کار می‌کند که tweel نام دارد؛ یک چرخ که با تایرش یکپارچه شده است و هوا هم ندارد. احتمالا تایر جدید می‌تواند تایری بدون پنچری باشد. همچنین، ممکن است نیاز به تایرهایی که عاج‌شان قابل تعویض باشد را برطرف کند.
- لیست شرکت‌های مشهوری که تایر تولید می‌کنند، بسیار طولانی است. این لیست شامل شرکت‌هایی مثل Michelin، Goodyear، Nokian، Intercontinental، Pirelli و غیره می‌شود. سازنده‌های تایر زیادی در دنیا وجود دارد، ولی هیچ‌کدام از آن‌هایی که در بالا ازشان نام بردیم، در تعداد تولید به شرکتی که در دانمارک وجود دارد نمی‌رسند؛ شرکتی که از وطن هانس کریستین اندرسن سربرآورده است. احتمالا شگفت‌زده شوید که بدانید این شرکت همان لگو است. بله؛ دقیقا همان شرکتی که برای کودکان لگو می‌سازد. این شرکت در ۱۹۳۲ تاسیس شد و سی سال بعد، برای ست‌های خانه‌سازی‌اش تایر تولید کرد. در سال ۲۰۱۱، این شرکت ۳۱۸ میلیون تایر تولید کرده بود. می‌توانید تصور کنید؟
- تایرها دو نوع نرخ سرعت دارند که با Z و Y نمایش داده می‌شوند. اولین نرخی که معرفی شد، نرخ سرعت Z بود که حدود ۱۴۹ مایل بر ساعت (۲۲۵ کیلومتر بر ساعت) را می‌پوشاند. بعدها، تکنولوژی باعث شد تا سازندگان دوباره به حروف الفبا نگاه کنند و برای تایرهایی با کارایی بیشتر، نرخ جدیدی معرفی کنند. به این صورت بود که نرخ Y معرفی شد.
- بزرگترین تایر کره‌ی زمین در «آلن پارکِ» (Allen Park) میشیگان (ایالات متحده) قرار دارد. این تایر، برجی ۱۲ تُنی است که ۸۰۰ فوت (۲۴۳ متر) ارتفاع دارد. این تایر در ابتدا قرار بود که به عنوان یک چرخ و فلک، در اکسپوی سال ۱۹۶۵ رونمایی شود. ولی بعدها به آلن پارک برده شد. اگر روزی در میشیگان بودید، دیدنش را از دست ندهید؛ ارزشش را دارد.
- حالا دیگر درباره‌ی تایرها و تولیدشان اطلاعات زیادی دارید. این واقعیت‌های جالب، تفکرتان را راجع به این که تایر چه چیزی است تغییر داد.